Het verhaal van Casper
Altijd buiten
"Wanneer ik een gebied ga verkennen maak ik gebruik van alle kennis die er is, zoals die van gepensioneerde collega’s die jarenlang het beheer hebben gedaan en enorm veel weten van het gebied. De experts die ik raadpleeg zijn wandelende archieven."
Ik ben Casper Guth, operationeel werkvoorbereider natuur bij Dunea. Samen met drie collega’s beheren wij Meijendel, Berkheide en Solleveld. Wij volgen de koers die uitgezet wordt door onze collega’s van Tactisch Beheer. Zij bepalen aan de hand van het door de provincie opgestelde beleid wat er in de gebieden moet gebeuren, wij regelen uitvoering ervan. Zoals het voorbereiden van werkzaamheden voor onze beheerploeg en aannemers en alles wat hierbij komt kijken.
Herstelproject 'De Loopert'
Een voorbeeld is natuurherstelproject De Loopert naast de Waalsdorpervlakte. Vorig jaar hebben we een deel van dit project uitgevoerd. Mijn collega’s en ik zetten dan de grenzen van het werkgebied uit, kijken of het voldoende toegankelijk is voor de machines die gebruikt worden en maken een route waarbij er zo min mogelijk kans op schade is voor natuur en het landschap.
Met dit specifieke natuurherstelproject brengen we de natuur terug in successie. Successie is een ecologisch proces waarbij bepaalde plantensoorten elkaar opvolgen en er een stabiele levensgemeenschap voor planten en bomen ontstaat. Eigenlijk helpen we de natuur herstellen en ontwikkelen van boomrijk gebied naar een plantenrijk grijs duingebied. Door in de duingebieden in te grijpen in deze successie, behouden we de grote biodiversiteit die de duinen bevatten. Wij doen dit onder andere door heel gericht bomen weg te halen. Daarbij letten we goed op dat het duingebied geschikt blijft voor alle dieren. Die hebben struiken en bomen nodig.
Bosbeheer
Om de bossen in Meijendel gezond en gevarieerd te houden, halen we af en toe een boom weg. Tot 1995 haalden we iedere gezaagde boomstam uit het bos, maar tegenwoordig ‘ringen’ we bomen. Soms krijgen we hier vragen over. Ringen van de bast is een methode waarbij een boom langzaam afsterft, we halen de boom dus niet weg. Voor recreanten lijkt het alsof we met de botte bijl door het bos gaan. De bomen zijn echter zorgvuldig uitgekozen en de stervende en afgestorven bomen bieden nog jaren een onderkomen voor schimmels, insecten en kevers. En deze trekken dan weer spechten aan die wel een lekker kevertje lusten. Als wij helemaal niets zouden doen aan de gebieden, dan wordt uiteindelijk het hele duingebied een bosgebied. Vroeger kwamen er meer stormen voor die dit op een natuurlijke manier tegengingen. Nu moeten wij als beheerder deze dynamiek nabootsen door maatregelen te nemen die hetzelfde resultaat hebben.
Gebruikmaken van kennis
Als zestienjarige begon ik met schoffelen, lekker de hele dag buiten. Na een tijdje kreeg ik een bosmaaier in handen en zo rolde ik eigenlijk dit werk in. Mijn passie voor het groen vulde ik aan met opleidingen in natuurbeheer. Ik werk nu drie jaar voor Dunea en ben begonnen in het veld, de beste baan die je kan hebben om heerlijk buiten te zijn. Nu werk ik binnen aan de mooiste natuurprojecten die je kan bedenken, zo ervaar ik dat. Wanneer ik een gebied ga verkennen maak ik gebruik van alle kennis die er is, zoals die van gepensioneerde collega’s die jarenlang het beheer hebben gedaan en enorm veel weten van het gebied. De koers die zij dertig jaar geleden hebben uitgezet wil ik meenemen in het herstelproject. De experts die ik raadpleeg zijn wandelende archieven. Die samenwerking is gewoon mooi.
Balans vinden en samenwerken
Ik ben steeds bezig met het zoeken naar de juiste balans in natuurbehoud, -herstel en -ontwikkeling, maar ook de waterwinning. Er moet ruimte blijven voor het onderhoud van de infiltratieplassen en bronnen. Het aanleggen van een noodzakelijke leiding kan een hele puzzel zijn, omdat we alle factoren meewegen: de cultuurhistorie, begroeiing en leefomgeving van dieren. Maar ook bezoekers en recreanten maken deel uit van het gebied. Zo zijn we nu bezig met het aanbrengen van oriëntatietegels in de fietspaden, vergelijkbaar met de hectometerpalen langs snelwegen. Zo kunnen we bij een ongeval sneller de hulpdiensten op de juiste plek krijgen. Het lijkt een eenvoudige toepassing, maar er gaat veel overleg aan vooraf; kunnen alle partijen er goed mee werken, hoe communiceren we de werkzaamheden richting de bezoeker, zijn er alternatieven met GPS, wat doen we met die data, etc. Alle afdelingen zijn met zo’n vraagstuk bezig. Uiteindelijk komt er een ecologisch werkprotocol dat de aannemer bij zich moet hebben tijdens de uitvoering. Een gebied ziet er voor een aannemer hetzelfde uit, maar precies op dat plekje woont de zandhagedis, waardoor je een paar meter verderop aan de slag moet. Het belang van zo’n werkprotocol is dus groot.
Iets betekenen voor de wereld
Natuur groeit langzaam. En dan heb ik het niet over de struiken en woekeraars, maar bijvoorbeeld over korstmos, zoals het open rendiermos - als je daar overheen rijdt met een auto duurt het wel twintig tot dertig jaar voordat dat hersteld is. Ik kom op plekken waar mensen niet en nooit mogen komen. Als ik daarin werk besef ik des te meer dat ik werkelijk iets bijdraag aan de natuur en de toekomst, zonder dat het bedoeld is voor mensen of recreanten. Ik wil later kunnen terugkijken op mijn leven, waarin ik iets heb betekend voor de natuur, voor de wereld. Dat klinkt heel groots, maar samen met al mijn ‘collega’s’ in dit vak wereldwijd brengen we een verandering teweeg.
Mijn oma is mijn held
Als kleine jongen kwam ik hier al met mijn oma, die heel beeldend kan vertellen. De mooiste verhalen hoorde ik tijdens die wandelingen. Ook bij haar zit de natuur in het bloed. Laatst nam ik haar mee naar de watertoren van Scheveningen om herinneringen op te halen. Ineens herkende ze de plek en zei: "hee, hier liep ik toen ik 19 was met pa en zag ik de vrouwen die netten maakten". Dan besef ik weer dat alleen al binnen mijn generatie veel veranderd is. Het Nettenboetstersveld is door die menselijke verstoring nu een prachtige biotoop. Soms is een verstoring gewoon een hele mooie verstoring.
Over Dunea’s duingebieden
Onze duingebieden Berkheide, Solleveld en Meijendel zijn een belangrijke plek voor een grote verscheidenheid aan bloemen, planten, dieren en mensen. Deze gebieden maken deel uit van Nationaal Park Hollandse Duinen. Dunea beheert deze prachtige, kwetsbare, veerkrachtige natuur en beschermt de drinkwaterwinning. Dat doen we al bijna 150 jaar en dat doen we niet alleen. Samen met vrijwilligers en (natuur)organisaties beschermen we onze gebieden met veel passie en plezier.