Meetgegevens PFAS
PFAS zijn mensgemaakte stoffen om producten vuil en waterafstotend te maken. Ze horen niet thuis in het milieu en dus ook niet in (bronnen voor) drinkwater. We laten ze nauwgezet volgen door een gespecialiseerd laboratorium.
Dunea meet PFAS in haar bronnen voor drinkwater en zuivert ze, zo veel als mogelijk, eruit. Maar deze ‘forever chemicals’ laten zich helaas slecht verwijderen. Wat we eruit zuiveren wordt verplaatst naar de reststroom, omdat ze nauwelijks afbreken. Ook zijn er veel blootstellingsroutes: de bijdrage van voedsel is 83-98% en die van drinkwater 2-17%. Daarnaast is er blootstelling mogelijk via lucht en gebruik van consumentenproducten. Daarom blijven wij pleiten voor de aanpak van vervuilingsbronnen met een totaalverbod op PFAS.
Meetmethoden en technieken
De analysetechnieken om PFAS nauwkeurig te meten verbeteren steeds. Hierdoor kunnen gespecialiseerde laboratoria heel nauwkeurig zeer kleine hoeveelheden meten. Zorgwekkende stoffen worden meestal gemeten in microgrammen per liter, maar PFAS worden gemeten in nanogrammen per liter: 1 nanogram = 0.001 microgram = 0.000001 milligram. Bij deze extreem lage waarden neemt de onzekerheid van een juiste meting wel toe en daarmee ook de conclusies die je eraan kunt verbinden. Sinds begin 2022 monitoren we PFAS volgens de laatste nieuwe methoden.
Meetwaarden
Hieronder een weergave van de waarden die de afgelopen 12 maanden zijn gemeten. De belangrijkste staan bovenaan. De waarden variëren gedurende het jaar, afhankelijk van lozingen en de hoeveelheid water in de Maas en Lek. Naast de absolute waarden zijn ook de PFOA-equivalenten aangegeven, zodat er vergelijking mogelijk is met de nieuwe indicatieve richtwaarde die het RIVM heeft geadviseerd. RIVM heeft PFOA-equivalenten geïntroduceerd omdat niet alle PFAS even slecht zijn voor gezondheid en milieu. PFAS krijgen zo een weegfactor mee, waarin de stof PFOA als uitgangspunt is genomen.
Klik op de tabel om te vergroten.
Conclusie
Ons drinkwater voldoet ruimschoots aan de huidige Europese drinkwater richtwaarde (ERP) die in 2020 werd aangescherpt. Verdere aanscherping is onderwerp van gesprek in Nederland. Waaraan we in 2026 moeten voldoen. RIVM heeft aanscherping geadviseerd om maximaal 20% van de veilige waarde via drinkwater te laten zijn. De waarden in ons drinkwater zitten daar dichtbij, maar nog niet altijd eronder.