GenX: publieke druk en samenwerking succesvol voor drinkwaterkwaliteit
In 2017 bleek dat er sporen van GenX in oppervlaktewater en zelfs in het drinkwater meetbaar waren bij drinkwaterbedrijven met bronnen langs de Maas en de Merwede. Het drinkwater bleef veilig dankzij de minieme hoeveelheden, maar voor hoe lang? Waterbedrijven, publiek en politiek trokken aan de bel. Wat heeft dit tot nu toe opgeleverd? Een update.
Drinkwaterbedrijven meten de waterkwaliteit van bron tot kraan met grote zorgvuldigheid. Dunea ziet de GenX-waarden dalen naar een niveau waarop het ook met geavanceerde apparatuur nauwelijks meer meetbaar is. Aangezien de stof slecht verwijderbaar is gebleken, schrijven wij dit succes toe aan het feit dat een bedrijf in Helmond is gestopt met het bewerken van de stof.
Vervuilingsbron gevonden
De Zuid-Hollandse waterbedrijven hebben in 2017 direct om onderzoek naar de vervuilingsbron gevraagd, omdat er in Limburg geen sporen van GenX werden gemeten in de Maas en bij de innamepunten voor drinkwater op dat moment wel. Dankzij dit onderzoek kwamen de regio’s Eindhoven en Helmond in beeld, waarop de waterschappen aldaar direct actie ondernamen.
Strengere richtwaarde & handhaving
De vergunningverlening aan industrie, zicht op hun afvalstromen richting rioolwaterzuiveringen en afvalwaterverwerkers is het afgelopen jaar flink onder de aandacht gekomen. Bevoegde gezagen hebben de route van GenX in kaart gebracht. Wij zien dat overheden op alle lagen nu meer bekend zijn met en zich betrokken voelen bij drinkwater en oppervlaktewaterkwaliteit. Er wordt zelfs gesproken over drinkbare rivieren als wenkend perspectief. Een positieve ontwikkeling die vertrouwen geeft. De minister heeft intussen de milieunorm voor GenX naar beneden bijgesteld, rekening houdend met het onderzoek naar langetermijneffecten dat nog loopt.
Minder vervuiling
Wat er niet inkomt, hoeft er ook niet uit worden gehaald. Preventie is maatschappelijk de beste en goedkoopste oplossing. Onder druk van ons allen bewerkt het bedrijf in Helmond geen GenX meer en heeft Chemours Dordrecht binnen 1 jaar de uitstoot verlaagd van 2.035 kilo naar 500 kilo per jaar. Waterbedrijf Oasen heeft in een beroepsprocedure geprobeerd de vergunde uitstoot naar nul te krijgen, maar helaas miste de rechter voldoende juridisch kader. Daar ligt onze ambitie.
Aandacht vasthouden
Wij willen dat de alertheid op (drink)waterkwaliteit blijft, dat wij worden betrokken bij vergunningverlening, dat er betere regels komen en meer capaciteit voor handhaving. Met meer kennis over wat er bij een product komt kijken, kunnen mensen betere keuzes maken. Want dit soort stoffen horen niet thuis in drinkwater en niet in drinkwaterbronnen. Samen moeten we vervuiling voorkomen. Dan houden we onze leefomgeving schoon en ons drinkwater beschikbaar, veilig en lekker!